Volmacht

Als een kiezer niet zelf kan stemmen kan hij een andere kiezer machtigen dit voor hem te doen. Dit heet stemmen bij volmacht. De persoon die de machtiging krijgt, kan de volmachtstem alleen samen met zijn eigen stem uitbrengen. Werkgevers moeten kiezers de kans geven om hun stem uit te brengen. Ook als dit niet buiten werktijd kan.

Om een machtiging te geven, kunt u het gedeelte aan de achterkant van de stempas gebruiken. Dit heet een 'onderhandse volmacht'. U moet de gegevens invullen op de achterkant. Daarna moeten u en de gemachtigde beide een handtekening zetten. Alleen een kiezer die in dezelfde gemeente stemt kan een onderhandse volmacht krijgen. Kiezers kunnen geen volmacht verlenen in een stemlokaal. 

Bij het stemmen moet de gemachtigde een (kopie van het) identiteitsbewijs laten zien van de volmachtgever. Dit mag op de dag van de stemming maximaal 5 jaar verlopen zijn. De gemachtigde kan het identiteitsbewijs van de volmachtgever ook op smartphone of tablet laten zien. De Rijksoverheid probeert misbruik met kopieën van identiteitsbewijzen tegen te gaan. Mensen die een kopie van hun identiteitsbewijs maken kunnen het volgende op de kopie schrijven:

• Dat het een kopie is
• Voor wie of welk product de kopie is
• De datum waarop de persoon de kopie geeft
• De kiezer streept zijn/haar burgerservicenummer door; in het document, maar ook in de strook nummers onderaan

Wilt u uiteindelijk toch zelf gaan stemmen? Dan kunt u de onderhandse volmacht intrekken. In dat geval moet u de tot volmacht omgezette stempas terug vragen bij de gemachtigde. Met deze stempas kunt u stemmen. 
 

Om een schriftelijke volmacht aan te vragen, stuurt u een verzoekschrift. Dit moet naar de burgemeester van de gemeente waar u op de dag van kandidaatstelling woonde. 

Dit verzoekschrift moet uiterlijk maandag 3 juni 2024 bij de gemeente binnen zijn. Hiervoor is een formulier beschikbaar Model L 8 (Verzoek om bij volmacht te stemmen) bij de gemeente. U en de persoon die u machtigt vullen allebei een deel van dit formulier in. 

De gemachtigde ontvangt bij goedkeuring van het verzoek een volmachtsbewijs waarmee de gemachtigde namens u kan stemmen. Een kopie van een identiteitsbewijs van de volmachtgever is hier niet nodig.
 

Het is niet mogelijk om een schriftelijke volmacht in te trekken. Heeft u een schriftelijke volmacht aangevraagd?

Dan is de stempas van u ongeldig. Het volgnummer van de stempas komt op de lijst van ongeldige stempassen te staan. Hierdoor is het niet langer mogelijk dat uzelf gaat stemmen of een vervangende stempas krijgt.

De persoon die gemachtigd is om voor iemand anders te stemmen mag maximaal 2 volmachten aannemen. Deze kan de volmachtstem alleen samen met de eigen stem uitbrengen.
De gemachtigde geeft het volmachtbewijs aan het stembureau. Ook controleert het stembureau de identiteit en stempas voordat de gemachtigde mag stemmen.  

Het initiatief tot het geven van een volmacht ligt bij de kiezer, en niet bij zijn gemachtigde. Het is verboden om volmachtstemmen te ronselen.
Dit betekend dat je kiezers steeds vraagt om hun stempas te ondertekenen en af te geven. Iemand mag ook niet een kiezer omkopen door middel van een gift of een belofte. Of de kiezer op een andere manier dwingen om een volmacht af te geven. 

Kiezers die in een inrichting of gevangenis zitten kunnen alleen bij volmacht stemmen. Behalve als er  in de inrichting of gevangenis een stembureau zit. Kiezers kunnen geen volmacht geven in een stemlokaal. 

Documenten

Model L 8 (Verzoek om bij volmacht te stemmen)