Vragen en antwoorden Omgevingswet

De Omgevingswet is een nieuwe wet, die voor heel Nederland geldt. Hierin staan alle regels voor de fysieke leefomgeving. Kortom een wet die gaat over alles wat u buiten ziet, hoort of ruikt.

Waarom is de Omgevingswet nodig?

Sinds 1810 zijn veel verschillende wetten en regels gemaakt voor de buitenruimte, zoals voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw. Deze wetten zijn ingewikkeld en ze spreken elkaar soms ook tegen. De losse regels en wetten verhinderen ook vaak de ontwikkeling van innovatieve, duurzame initiatieven. Daarom worden 26 wetten en een paar honderd regelingen op het gebied van de leefomgeving eenvoudiger gemaakt en gebundeld in één Omgevingswet.

Wanneer is de Omgevingswet gemaakt en in werking getreden?

We hebben het sinds 2011 over een stelselherziening. De wet is op 1 januari 2024 in werking getreden. Vanaf 1 januari 2032 moet voor alle gemeentelijke gronden in één Omgevingsplan met regels staan omschreven wat mag in een bepaald gebied. Alle stappen staan op de website van het Informatiepunt Leefomgeving omschreven.

Wat merken inwoners van de Omgevingswet?

Inwoners merken misschien in eerste instantie weinig van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft en deze ook direct aanvragen. Maar let op: maak vooral gebruik van het Omgevingsoverleg van gemeente Noardeast-Fryslân als u een vergunning nodig heeft van de gemeente om uw plan, initiatief of idee te kunnen bespreken en verkennen. Dit vooroverleg kunt u aanvragen via onze website: Omgevingsoverleg - overleg over plan, initiatief of idee

Wat is participatie?

De Omgevingswet zorgt er ook voor dat u kunt meepraten over de Omgevingsvisie, het Omgevingsplan en de uitvoering in uw gemeente. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet schrijft voor dat u actiever wordt benaderd om mee te denken.

Wat vindt de gemeente van participatie?

Gemeente Dantumadiel vindt het belangrijk dat we met elkaar ideeën en plannen voor de fysieke leefomgeving zorgvuldig ontwikkelen. Een goed participatieproces ondersteunt het komen tot een beter plan. Dat betekent een traject waaraan mensen die een belang hebben kunnen deelnemen. De meningen van inwoners maken een initiatief vaak beter. Inwoners weten goed welke knelpunten of kansen er kunnen zijn. En wanneer inwoners participeren bij een initiatief, zijn de keuzes in dat initiatief voor hen ook beter te begrijpen. Het is voor de gemeente belangrijk om zo goed mogelijk inzicht te krijgen in de verschillende belangen die bij een initiatief spelen. Hierdoor kan de gemeente goed nadenken en zorgvuldig en snel besluiten over een initiatief.

Wilt u iets bouwen, plaatsen of een feest in de buitenlucht organiseren? Heeft u een initiatief? Dan is het belangrijk dat u de mensen betrekt waar uw plan een positief of negatief effect op heeft. De gemeente stimuleert het doen aan participatie. De gemeente biedt een handreiking om participatie te organiseren. 

Is participatie verplicht?

In de meeste situaties is participatie verstandig, maar niet verplicht. Voor een aantal situaties heeft de gemeenteraad aangegeven dat participatie wél verplicht is. Dit is opgeschreven en geldt vanaf het moment van invoering van de Omgevingswet. Voor meer informatie: Participatie - hoe werkt dat?

Wie gaat er aan de slag met de Omgevingswet?

Eigenlijk wij allemaal! Inwoners, ondernemers en overheden zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit en ontwikkeling van onze leefomgeving. Gemeenten leggen in hun Omgevingsplan niet alles meer tot in detail vast, zoals dat eerder in bestemmingsplannen wel zo was. Door plannen globaler te beschrijven ontstaat ruimte voor initiatiefnemers om hun plannen uit te werken. Zij moeten daar wel eventuele belanghebbenden bij betrekken (participatie). De gemeente krijgt een meer adviserende en toetsende rol.

Wat is een Omgevingsplan?

Waar we eerst verschillende bestemmingsplannen met regels en verordeningen met regels hadden, moeten die nu in één Omgevingsplan worden opgenomen. Alle regels binnen de eigen leefomgeving staan dan in één stuk staan. Gemeenten hebben tot 1 januari 2032 de tijd om dit plan helemaal in te vullen. Gemeenten werken eerst met een tijdelijk plan. Het is veel werk en duurt een periode voordat alles in de puntjes is geregeld, zoals de Omgevingswet het bedoelt.

Wat zijn de voordelen van de Omgevingswet?

Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving bij het invullen van plannen nog beter thema’s als gezondheid, energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen meeneemt. De bedoeling is dat de kwaliteit van de leefomgeving verbetert. En dat het proces over de invulling van de buitenruimte versnelt. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van. Ambtenaren en inwoners hebben in de toekomst via het Omgevingsloket toegang tot dezelfde informatie. Bovendien gaat het aanvragen van een (omgevings-)vergunning straks sneller, als de vergunningaanvraag vooraf goed besproken is met de betrokken partijen.

Welke verandering komt er in de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen?

De huidige omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen is een veel aangevraagde vergunning. De Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging, die tegelijk is ingevoerd, brengt verandering in de omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen. Onder de Omgevingswet zijn voor de activiteit bouwen soms twee afzonderlijke omgevingsvergunningen nodig: een omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit (1) en een omgevingsvergunning voor een Omgevingsplanactiviteit (2). Deze scheiding noemen we 'de knip'. Voor meer informatie kunt u op deze website zien bij: Bouwen en verbouwen | Gemeente Noardeast-Fryslân 

Waarom twee delen van de omgevingsvergunning voor bouwen?

Eerder toetste de gemeente een vergunningsaanvraag onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) aan het bestemmingsplan, de bouwverordening, de eisen uit het Bouwbesluit 2012 en de welstandseisen. Als het bouwplan voldoet aan deze eisen dan wordt de omgevingsvergunning verleend. Onder de Omgevingswet kan een initiatiefnemer eerst duidelijk krijgen of het ruimtelijk gezien wel mogelijk is om een bouwplan te realiseren, voordat het plan verder (technisch) wordt uitgewerkt. Dus eerst kijken of het plan past binnen de regels: of de plek en functies passen en of het plan uiterlijk past in de omgeving. Dat scheelt tijd. Ook zit de ontwikkelaar als initiatiefnemer in een vroeg stadium bij betrokken partijen aan de tafel, voor de verdere uitwerking van het bouwplan.

Wat houdt de omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit in?

Bij een vergunning voor een technische bouwactiviteit wordt het bouwplan getoetst aan de regels voor de technische bouwkwaliteit. De regels voor technische bouwkwaliteit zijn opgenomen in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Deze toets is te vergelijken met de toets, die in het kader van een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen onder de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) plaatsvond aan de eisen uit het Bouwbesluit 2012.

Is een omgevingsvergunning voor een technische bouwactiviteit altijd verplicht?

Op grond van de Omgevingswet is het verboden zonder vergunning een technische bouwactiviteit uit te voeren. Een vergunning voor de technische bouwactiviteit is dus in beginsel altijd verplicht. Onder de Omgevingswet zijn meer (technische) bouwwerken vergunningsvrij. In de huidige regelgeving is dit slechts mogelijk in een achtererfgebied en gelden er verschillende voorwaarden indien het bouwwerk op een afstand van minder of meer dan 4 meter van het oorspronkelijk hoofdgebouw is gelegen. Ook vergunningsvrije bouwactiviteiten moeten voldoen aan de algemene regels uit het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), bijvoorbeeld de regels die gelden voor nieuwbouw en slopen. Bij vergunningsvrij bouwen kan de gemeente bij strijd met de technische regels achteraf, repressief (tijdens en na de bouw) handhavend optreden.

Hoe vraag ik na invoering van de Omgevingswet een (omgevings-)vergunning aan?

Voor alle informatie hierover verwijzen wij u naar onze website. Gaat u naar de volgende tegels: Informatie over de vergunningcheck van Omgevingsloket en Algemene informatie omgevingsvergunning  gemeente Noardeast-Fryslân

Wat is het Omgevingsloket?

In het landelijke Omgevingsloket kan iedereen informatie over de fysieke leefomgeving op één plek bekijken en direct gebruiken. Alle gemeenten, provincies en waterschappen zijn hierop aangesloten. De vragen en toelichting nemen u mee door het systeem. Het Omgevingsloket bestaat uit vijf onderdelen. Initiatiefnemers kunnen onder andere checken of ze een vergunning nodig hebben of een melding moeten doen. Ook kunnen ze zich oriënteren via regels op een kaart,  of een aanvraag indienen. Meer informatie: Algemene informatie omgevingsvergunning  gemeente Noardeast-Fryslân

Wat is een Omgevingsoverleg?

Het Omgevingsoverleg is een verkennend gesprek met de gemeente. We kijken met u mee of uw plan haalbaar is en denken met u mee wat nodig is voor uw vergunning. U kunt een Overleg over uw plan, initiatief of idee via deze website aanvragen. Voor meer informatie: Omgevingsoverleg - overleg over plan, initiatief of idee

Wat is de Intaketafel?

Bij de Intaketafel zitten verschillende medewerkers van de gemeente met ieder hun eigen specialisme  bij elkaar om uw plan te bespreken. Zo kunnen we samen oplopen en meedenken voordat u uw vergunning aanvraagt. Dat werkt prettig voor iedereen.

Wat is een Omgevingstafel?

Bij een Omgevingstafel gaat u in gesprek over uw plan met vertegenwoordigers van de gemeente, de FUMO, het waterschap, de provincie. En als dat mogelijk is vertegenwoordigers uit de buurt.  Zo heeft u alle belangen, regels, kaders en nog te doen acties snel helder. Alle partijen denken met u mee, toetsen vooraf uw plan om uw vergunningaanvraag informeel goed voor te bereiden. Met deze werkwijze heeft u al een flinke basis voor uw vergunningaanvraag.

Heeft de Omgevingswet ook nadelen?

Net als bij een verbouwing staat ook nog niet alles meteen op z’n plek. Dat duurt even en het kan ook wel eens fout gaan. Alle losse wetten en regels vallen straks onder één nieuwe wet. Dat is nieuw. Bovendien gaan we als inwoners, ondernemers en overheid anders met elkaar samenwerken. Dat zal in het begin wennen zijn. Uiteindelijk gaan we ervan uit dat met de Omgevingswet de besluitvorming beter wordt en sneller gaat en dat plannen sneller in uitvoering gaan.

Hoe lang duurt een vergunningaanvraag?

De termijn voor het behandelen van een aanvraag om een omgevingsvergunning is maximaal 8 weken. Als dat nodig zou zijn, dan kan de gemeente die termijn met 6 weken verlengen. In sommige gevallen geldt er een uitgebreide procedure. Die duurt tot maximaal 26 weken.

Waar kan ik meer informatie over de Omgevingswet vinden?

Heeft u vragen over de Omgevingswet? Kijk verder op onze site. En die van  Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân

Voor algemene informatie over de Omgevingswet kunt u hier terecht:  Informatiepunt Leefomgeving (IPLO)

Vragen en antwoorden bedrijven

Wij verwijzen voor vragen en antwoorden naar het Informatiepunt Leefomgeving, omdat deze informatie regelmatig wordt bijgewerkt.

Antwoorden op vragen van grote bedrijven over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van het midden- en kleinbedrijf over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van adviesbureaus over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van planologische bureaus over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van landbouwbedrijven over de Omgevingswet.

Antwoorden op vragen van brancheorganisaties over de Omgevingswet.